Mok zijn huidirritaties en ontstekingen meestal in de kootholte van het paard. Als het zich uitbreid naar het onderbeen spreken we van rasp of rap. Mok komt voor bij paarden over de hele wereld. Paarden van alle rassen kunnen mok krijgen. Toch lijken paarden met veel behang, zoals Friezen en Tinkers, er vaker last van te hebben doordat de sokken van het paard langer vochtig en modderig blijven waardoor het in de kootholte van het paard kan gaan broeien. Dit zorgt voor een perfect milieu voor bacteriën en schimmels. Daarnaast lijken paarden met witte voetjes ook gevoeliger te zijn voor mok.
Paarden hebben vooral last van mok in natte periodes zoals de herfst en de winter, maar er zijn ook paarden welke er het hele jaar last van hebben. Mok is niet besmettelijk.
De symptomen van droge mok zijn roodheid en schilfers in de kootholte van het paard. De eerste symptomen van natte mok is roodheid in de kootholte, soms kan de huid ook warm zijn. Vervolgens raakt de huid gezwollen en ontstaan er kloven en wondjes, waarna er kostvorming optreedt. In de volgende fase scheurt de huid open. Het wondvocht maakt de kootholte vochtig waardoor onder de kosten een perfecte broedplaats voor bacteriën, schimmels en mijten ontstaat. Dit maakt de mok alleen maar erger. Als mok niet of niet op tijd wordt behandeld raakt ook het onderliggende weefsel aangetast waardoor de lymfevaten gaan ontsteken. In dit stadium noem je de mok lymfangitis of einschuss. Het paard krijgt dikke, warme en pijnlijke benen en koorts. Het is belangrijk direct de dierenarts in te schakelen.
Mok kan een heleboel verschillende oorzaken hebben of een combinatie daarvan:
Om mok te kunnen behandelen is het belangrijk eerst de oorzaak te achterhalen. Het paard moet door een dierenarts worden onderzocht om te controleren of de algehele conditie en de weerstand van het paard in orde is. Ook allergieën en leverproblemen kunnen door middel van bloedonderzoek worden opgespoord. Om te kijken of het paard last heeft van mijten of schimmels moet er door de dierenarts een huid afkrabsel worden gemaakt. Dit afkrabsel moet onder de microscoop worden bekeken. Een bacteriologisch onderzoek kan noodzakelijk zijn om het paard correct en met de juiste middelen te behandelen. Als zonnebrand de oorzaak van mok bij het paard is dan moet de kootholte preventief worden ingesmeerd met zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Daarnaast moet naar de huisvesting van het paard worden gekeken, het paard moet in een droge en schone omgeving worden gehouden. Het is het beste om mok zowel uitwendig als inwendig te behandelen.
Als een paard veel last heeft van mok is het van belang de voeding van het paard te controleren. Als de lever en de nieren hun functie niet voor honderd procent kunnen vervullen of als het paard te kampen heeft met darmproblemen, wordt ook de huid van het paard gebruikt als ontgiftingsorgaan. Het is belangrijk de kwaliteit van het ruwvoer na te gaan. Goede kwaliteit hooi moet als basis van het rantsoen worden gevoerd.
Daarnaast is het belangrijk de eiwitopname van het paard te beperken. Dit kan bijvoorbeeld door het paard minder eiwitrijk vers gras te laten eten, aangezien de veel te grote hoeveelheden eiwit de lever en de nieren kunnen overbelasten. Overvoeding van proteïnen kan leiden tot een tekort aan sporenelementen, wat gevaarlijke huidveranderingen kan veroorzaken welke de huid vatbaar maken.
Om de eiwitopname te verminderen is het aan te raden in plaats van kuil het paard hooi van zeer goede kwaliteit te voeren. Geef een paard met mok ook niet teveel verschillende soorten voer, dit is belangrijk om de darmflora rustig te houden. Kies daarom het liefst voor één soort krachtvoer als je paard niet voldoende heeft aan alleen ruwvoer. Het maakt geen verschil of je een brok of muesli voert, zolang het krachtvoer maar niet te rijk is. Daarnaast is het belangrijk dat je paard niet teveel suiker binnenkrijgt aangezien de bacteriën in de dikke darm en blinde darm niet goed overweg kunnen met grote hoeveelheden suikers. Het is vooral de verhouding van krachtvoer en ruwvoer welke een rol speelt voor een gezonde darmflora van je paard. Het is belangrijk dat het paard minstens 7-8 kg ruwvoer per dag krijgt. Naast de toediening van zink kunnen de lever en nieren worden ondersteund met speciale ontgiftende kruiden of andere reinigende middelen.
Zink is de sleutel tot goede hoeven, een mooie huid, een glanzende vacht en een algeheel gezond metabolisme en immuunsysteem. Vooral tijdens de vachtwisseling is er een grotere behoefte aan sporenelementen voor het aanmaken van een nieuwe vacht. Paarden met een lage energiebehoefte hebben vaak een tekort aan micronutriënten als gevolg van de altijd gereguleerde voeding. Vooral bij paardenrassen met veel behang kan dit leiden tot mok. In enkele gevallen kan een primair mangaantekort ook de aanleiding zijn voor mok.
Naast het ophelderen van de oorzaak van mok en het behandelen van eventuele gebreken en aandoeningen van het paard, mag de wondverzorging niet worden verwaarloosd. Het is altijd verstandig de dierenarts te vragen voor de juiste wond behandeling van het individuele paard.
De door mok aangetaste plekken moeten worden geschoren, zodat ze goed kunnen worden behandeld. Als de vacht is weg geschoren, kan er meer frisse lucht bij de wonden komen. Daarnaast kan de kootholte droger worden gehouden en het vuil zich minder goed vasthechten waardoor de huid sneller kan genezen.
Aangezien ziektekiemen, bacteriën en schimmels goed gedijen en zich verspreiden onder de korsten van de wonden moeten deze voorzichtig worden verwijderd. Als de korsten erg vast zitten moeten ze eerst worden geweekt met een dikke laag vette zalf of olie. Het kan nodig zijn de zalf of olie 24 uur in te laten trekken voordat ze week genoeg zijn om de korsten pijnloos te kunnen verwijderen. Je kan de korsten ook weken met warm water en Betadine oplossing. Na het verwijderen van de korsten moet de koolholte worden ingesmeerd met zalf. Het is daarna belangrijk de kootholte goed droog en schoon te houden.
Voor de verzorging van de aangetaste plekken kan Cavalor Muddoc mokzalf worden gebruikt. Een goede mokzalf bestrijd bacteriën en verzorgt de huid. Het verschilt per paard welk middel het meest geschikt is. Om de pas gereinigde wonden schoon te houden, kunnen speciale beschermers en Keratex Mud Shield Poeder helpen de kootholte schoon en droog te houden. Bij een ernstige vorm van mok kan het nodig zijn het paard te behandelen met antibiotica of ontstekingsremmers.
De beste huis, tuin en keukenmiddeltjes tegen mok
De lijst met huis, tuin en keukenmiddeltjes is enorm. Dit geeft al aan dat er niet één middel is wat in alle gevallen werkt. Iedereen heeft zijn eigen methode; soms helpt het wel, soms helpt helemaal niets. Het is moeilijk te zeggen welk middel het beste helpt tegen mok. Dat hangt tenslotte ook sterk van de oorzaak af. Enkele huis, tuin en keukenmiddeltjes welke kunnen helpen zijn;
